MUSTAFA KEMAL ve TRABLUSGARP SAVAŞI (1911-1912)
OSMANLI DEVLETİ/ İTALYASavaşın sebebi:
- Sanayi inkılabını gerçekleştiren ve siyasi bütünlüğünü sağlayan italyanın ham madde ve sömürgeye olan ihtiyacı
- Bölgenin petrol zengini olması
- Bölgenin konum itibariyle İtalya’nın kendisine daha yakın olduğunu iddia etmesi
- Osmanlının bölgeyi koruyamayacak durumda olması
- Büyük devletlerin İtalya’ya sessiz kalması
- Bölgenin batısının ve doğusunun batılı devletlerce işgal edilmiş olması.
Halkı İtalyanlara karşı örgütleyen Mustafa kemal DERNE ve TOBRUK’ta iki önemli başarı kazanmış ve İtalyanlar geri çekilmiştir. İtalya bunun üzerine ege denizinde Osmanlıya ait on iki adayı işgal etmiş ve Çanakkale boğazını kapatma tehdidinde bulunmuştur. Çok zor durumda kalan Osmanlı Devleti, Balkan Savaşlarının da başlaması üzerine İtalya ile Uşi Antlaşması’nı imzaladı.
Uşi Antlaşması( 1912)
Trablusgarp ve Bingazi İtalya’ya bırakıldı
On iki Ada geçici olarak İtalya’ya bırakıldı.(Yunanistan işgal ederse kurtaramayız düşüncesi)
Trablusgarp halkı dini bakımdan Osmanlı halifesine bağlı kalacak
Uşi Antlaşmasının Önemi:
Bu anlaşmayla Osmanlıların Kuzey Afrika’daki son toprakları da elden çıktı. Ayrıca Trablusgarp Savaşından cesaret alan Balkan Devletleri Osmanlı Devletine karşı savaş açtılar. Kırımdan sonra halkı Müslüman olan ikinci toprak parçası da elden çıkar.
Not: Mustafa kemalin ilk savaş deneyimi ve başarısıdır. İlk kez emperyalizme karşı savaşmıştır. Mustafa kemalin buraya gizlice katılması “vatanseverlik” halkı teşkilatlandırması “ teşkilatçılık” “ birleştiricilik – liderlik” özelliklerine örnektir.
Dikkat : Sorularda Derne ve Tobruk ile Mustafa Kemalin kişisel özellikleri sık sık gelmektedir.